Obejmują badania wycinków oraz materiałów operacyjnych.

Nadsyłanie materiału do badania

Materiał powinien być umieszczony w odpowiednio obszernym pojemniku medycznym, aby materiał swobodnie był zanurzony w odpowiedniej ilości utrwalacza (10% roztwór zbuforowanej formaliny). Stosunek objętości materiału do objętości utrwalacza powinien wynosić 1:10. Pojemnik z materiałem powinien być opisany przynajmniej imieniem i nazwiskiem pacjenta, ewentualnie również jego wiekiem, miejscem pobrania materiału. Do materiału powinno być dołączone skierowanie zawierające przynajmniej:

•    imię i nazwisko pacjenta
•    nr PESEL pacjenta
•    miejsce pobrania materiału
•    rodzaj materiału (np. wycinek ze zmiany, zmiana usunięta
      w całości, czy określenie rodzaju materiału operacyjnego)
•    istotne dane kliniczne (tj. dane istotne dla rozpoznania
      choroby np. wygląd zmiany, wielkość, długość wywiadu,
      objawy, wyniki badań obrazowych lub laboratoryjnych
      związanych z diagnozowana zmianą)
•    dane ośrodka kierującego do badania
•    dane lekarza (z numerem telefonu kontaktowego),
      który może udzielić patologowi dodatkowych informacji
      koniecznych do ustalenia rozpoznania

Vide wzory skierowań (PDF)
Materiał powinien być nadesłany w ciągu 24 godzin od pobrania (optymalny czas utrwalania materiału pozwalający na wykonanie dobrej jakości preparatów oraz zachowanie antygenowości tkanki w przypadku konieczności wykonania odczynów immunohistochemicznych).

Pobieranie materiału
Nadesłany do badania materiał w pierwszym etapie podlega ocenie makroskopowej przez patologa oceniającego później wykonane preparaty histologiczne. Patolog pobiera z materiału reprezentatywne wycinki (zgodnie z wytycznymi zalecanymi przez Polskie Towarzystwo Patologów), umożliwiające  ocenę materiału. Wycinki umieszczane są w odpowiednich kasetkach otrzymujących unikatowe dla każdego badania numery (numer badania histopatologicznego).

Przeprowadzanie materiału
Materiał umieszczony w kasetkach jest przeprowadzany
w procesorach przez szereg odczynników w celu utrwalenia, odwodnienia, prześwietlenia i przepojenia materiału parafiną. Proces ten trwa około 17godzin.

 Zatapianie w kostki parafinowe
Przepojone parafiną wycinki są zatapiane w parafinie w foremkach dostosowanych wielkością do wielkości wycinka. W ten sposób powstają kostki parafinowe.

Krojenie preparatów
Materiał zatopiony w kostki parafinowe jest następnie krojony na mikrotomach na skrawki grubości 2-3μm, które po rozprostowaniu na wodzie o temperaturze 40 st są umieszczane na szkiełkach podstawowych, które są opatrzone numerem badania. Skrojone preparaty zostają umieszczone w cieplarce (w temperaturze 40 st) do następnego dnia.

Barwienie
Kolejnym etapem opracowywania materiału jest automatycznie rutynowe barwienie hematoksyliną i eozyną (czas barwienia wynosi około 35 min).
Zabarwione preparaty są następnie automatycznie nakrywane szkiełkami nakrywkowymi i powstają gotowe do oceny histologicznej preparaty.

Jak wskazuje praktyka w większości przypadków rozpoznanie można ustalić w oparciu o rutynowo barwione preparaty, jednak istnieją przypadki wymagające wykonania dodatkowych czynności- dokrawawania, przetopienia, dobrania materiału lub użycia barwień dodatkowych- histochemicznych lub immunohistochemicznych. W części przypadków konieczne jest porozumienie się z lekarzem prowadzącym w celu uzyskania dodatkowych informacji.

Osoba odpowiedzialna: Elżbieta Wojtacha, tel. 012 61-99-613